Kot i COVID-19 – opieka nad kotem w czasie pandemii

Obecnie pandemia wirusa SARS-CoV-2, wywołująca zachorowania COVID-19 (Coronavirus Disease 2019), ogranicza lub odbiera życie ludziom na całym świecie. Zwierzęta pomagają nam poradzić sobie psychicznie z tym okresem przymusowego siedzenia w domu. Dla wielu ludzi są pocieszeniem, a czasem jedynym towarzystwem (np. dla osób starszych). Obecność naszych pupili pozwala zmniejszyć stres, obniża ciśnienie krwi, poziom cholesterolu, a według ostatnich doniesień – podnosi również naszą odporność. Ważne, aby w tym okresie zadbać nie tylko o własne zdrowie i bezpieczeństwo, ale także o naszych pupili. Czy kot i COVID-19 to zagrożenie dla człowieka? Czy koty mogą przenosić wirusa?

Lekarze weterynarii należą do jednego z nielicznych zawodów, który cały czas działa, pomimo ograniczeń bezpieczeństwa. Niestety wiąże się to również z większym ryzykiem narażenia na kontakt z wirusem. Dlatego warto powziąć pewne kroki, by ograniczyć konieczność wizyt do niezbędnych zabiegów. Wiele rzeczy możemy zabezpieczyć sami w domu, znacząco przyczynić się do ograniczenia pandemii i zmniejszyć udział naszych zwierząt w rozprzestrzenianiu się wirusa. Jak to zrobić? Zapraszam do lektury.

kot covid-19

Spis treści:

• • Czy Covid-19 jest groźny dla kota?
  • Jak ograniczyć udział kota w roznoszeniu wirusa?
  • Bezpieczeństwo wizyt weterynaryjnych
  • Zapewnij kotu bezpieczne warunki
  • Kocie samopoczuciu
  • Wzajemna pomoc

• Kot nie zachoruje na COVID – 19.

Według dotychczasowych danych – zwierzęta nie są w stanie zarazić się od człowieka COVID – 19 (betakoronawirus). Psie i kocie koronawirusy są zupełnie innego szczepu (alfakoronawirusy) i są niegroźne dla ludzi. Niestety nie wykazano tzw. odporności krzyżowej (odporność na kociego koronawirusa nie stymuluje odporności na COVID – 19). Bezzasadne jest zatem używanie szczepionek na kociego wirusa w obecnej sytuacji. Tym bardziej, że u kotów jest to wirus enteropatogenny (cykl dotyczy przewodu pokarmowego), a infekcja nie przebiega w drogach oddechowych (jak w COVID-19).

• Największa sieć laboratoriów weterynaryjnych IDEXX przebadała tysiące próbek od psów i kotów. Nie stwierdzono ani jednego przypadku choroby u tych zwierząt (https://www.idexx.pl/pl/about-idexx/no-covid-19-cases-pets/).

kot covid-19

• Kilka dni temu ukazały się doniesienia o pojedynczym zachorowaniu przez kota w Belgii. Warto zaznaczyć, że w tym przypadku próbki do testów pobierał właściciel, który choruje na COVID-19. Sposób postawienia diagnozy również budzi wiele wątpliwości (badane próbki wymiocin i kału, pobrane przez chorego właściciela w domu, w którym przebywał – czyli wirus mógł być rozniesiony przez człowieka i znajdować się w otoczeniu – podłogi itp.).
  Potrzebne są dodatkowe badania (np. określenie obecności, we krwi kota, przeciwciał dla wirusa), by móc go jednoznacznie wykluczyć lub potwierdzić.
  Nie ma jak na razie ŻADNYCH dowodów na możliwość zarażenia się człowieka od kota. (Zatem nie wpadajcie w panikę, bo wynik może być fałszywie dodatni wskutek zanieczyszczenia badanego materiału przez człowieka.)

• Jeśli u twojego kota występują niepokojące objawy, a miał kontakt z osobą chorą – przed zabraniem go do lecznicy, skontaktuj się wcześniej z lekarzem i uprzedź o takiej sytuacji. Razem ustalicie dalsze postępowanie tak, by zachować bezpieczeństwo dla wszystkich wokół – zwierząt i ludzi.

• Kot może przenosić wirusa.

COVID – 19 może przenosić się na rękach i powierzchniach. Mimo, że kot nie zachoruje, może na tej samej zasadzie przenosić wirusa na swojej sierści.

kot covid-19

• Nie wypuszczaj kota z domu

• • na zewnątrz może mieć kontakt z osobą chorą lub powierzchnią skażoną koronawirusem i przynieść go do domu;

• • jeśli sam jesteś chory – pamiętaj, że kot może na swojej skórze i sierści przenosić wirusa od ciebie, na osoby, z którymi będzie miał kontakt na dworze. Staraj się ograniczyć swoje kontakty z kotem.

• • jeśli coś mu się stanie (pogryzienie, zatrucie, wypadek itp.), będzie wymagał wizyty w lecznicy – narazisz siebie i innych na możliwy kontakt z koronawirusem.

kot covid-19

• Jeśli twój kot musi wyjść – nie całuj kota, myj ręce po każdym kontakcie z nim i jego rzeczami (miski, zabawki, kuweta i łopatki do żwirku itp.), a w razie potrzeby dezynfekuj kocie akcesoria i wyparz wrzątkiem.

• Jeśli wychodzisz z kotem na smyczy – staraj się spacerować w ogrodzie lub miejscach mało uczęszczanych przez innych ludzi (pamiętaj o zachowaniu dystansu), nie pozwalaj obcym na głaskanie i dotykanie kota.

kot covid-19

• Dbając o higienę i dezynfekując ręce i otoczenie, miej na uwadze, że używany do tego alkohol  może być trujący dla zwierząt. Nigdy nie spryskuj kota środkami do dezynfekcji, czy detergentami. Nadmierna ekspozycja na alkohol może również podrażniać błony śluzowe, oczy i skórę.

Korzystaj z pomocy lekarskiej tylko w niezbędnych sytuacjach.

• Jeśli twój pupil wymaga niezbędnej pomocy lekarskiej, zadzwoń wcześniej do lecznicy, by omówić sytuację i zaplanować wizytę. Dostępna na stronie lista NIEPOKOJĄCYCH OBJAWÓW, pomoże przygotować się do rozmowy i łatwiej określić dalsze postępowanie.

• Jeśli zastanawiasz się nad zakupem szczenięcia lub kocięcia – weź pod uwagę, czy jest to dobry moment. Możliwości dokończenia szczepień i prawidłowej socjalizacji mogą być ograniczone. W pewnych przypadkach zwierzęta powinny pozostać dłużej w hodowli lub przed jej opuszczeniem ukończyć program szczepień.

• Staraj się ograniczyć ryzyko dla kota również w domu.

• Trzymaj kota z dala od toksycznych substancji (w tym środków do dezynfekcji i detergentów – pamiętaj, że kot może mieć je na łapach lub futrze, które następnie wyliże).
• Unikaj trujących roślin w domu (m.in. kwiatów popularnych w okresie wielkanocnym).

kot covid-19

• Nie podawaj kotu ludzkiego jedzenia – wszelkie szkodliwe pokarmy (np. rodzynki) mogą być powodem zatrucia.

Zastosowanie powyższych podstawowych zasad bezpieczeństwa pozwoli na uniknięcie niepotrzebnych wizyt w lecznicy.

• Upewnij się, że masz zaopatrzenie dla twojego kota na kolejne dwa tygodnie (karma, żwirek, w przypadku chorób przewlekłych – leki). Pozwoli to ograniczyć wyjścia po zakupy, czy do lecznicy, gdzie możesz mieć kontakt z wirusem. Zamawiając ze sklepu internetowego postaraj się o większe zamówienie, by zmniejszyć ilość spotkań z kurierem.

• Jeśli musisz wyjść z domu, pamiętaj oby najpierw umyć ręce po powrocie – przed kontaktem z kotem.

• Będąc na zewnątrz, staraj się zachować dystans od innych ludzi i ograniczyć do minimum kontakt z napotkanymi zwierzętami.

• Zastanów się, czy ktoś będzie mógł zająć się kotem na wypadek twojej choroby lub konieczności pobytu w szpitalu. W razie awaryjnej sytuacji, może nie być czasu, by wszystko zorganizować.

Obecność zwierząt, znacząco wpływa na nasze samopoczucie w okresie pandemii. Towarzystwo psa lub kota ma wiele pozytywnych aspektów, o których wspomniałam na początku. Warto jednak pamiętać, że wspólne przebywanie ze sobą powinno odpowiadać obydwu stronom. Zadbaj zatem o dobre samopoczucie pupila, ponieważ dla niego również jest to trudna sytuacja.

• Twoja ciągła obecność w domu może być uciążliwa dla kota. Nawet jeśli uważasz, że cię kocha i trudno ci w to uwierzyć. Zwierzęta pod naszą nieobecność również mają swój stały plan dnia, który zostaje zaburzony. Wszelkie zmiany mogą być źródłem stresu, bo kot nie rozumie, dlaczego tak się dzieje. Postarajmy się nie przeciążać kota swoją obecnością i pieszczotami, zwłaszcza w czasie, kiedy na co dzień nie ma nas w domu.

• Stres i napięcie, które odczuwamy udzielają się kotu. Konflikty między domownikami, również mogą mieć wpływ na kota, który jest szczególnie wyczulony na emocje i ich zapachy (o tym dlaczego przeczytacie TUTAJ). Kot może być, wskutek tego, przestraszony, mieć mniejszy apetyt, problemy z załatwianiem do kuwety lub być nadpobudliwy, reagować agresją. W przypadku większych grup, może to również prowadzić do spięć pomiędzy zwierzętami.

• Warto spróbować wprowadzić plan dnia oraz pewnego rodzaju rutynę i czas, kiedy kot może być sam. Pozwoli mu to dostosować się do sytuacji i sprawi, że pewne rzeczy będą dla niego przewidywalne. Dzięki temu ograniczymy również stres związany z późniejszym powrotem do normalnego trybu życia i ryzyko lęku separacyjnego, kiedy znów kot będzie zostawał sam.

• Postaraj się rozładować atmosferę:
  • wspólną zabawą – jeśli kot ma na to ochotę;
  • zapewnij kotu dodatkowe kryjówki
  • rozważ kocie feromony do kontaktu
  • włącz od czasu do czasu specjalną muzykę dla kotów (np. Davida Teie – dostępną w linkach na Youtube i Spotify)

• Czas spędzony w domu można też spędzić kreatywnie i urozmaicić kocią przestrzeń o dodatkowe atrakcje. W internecie można znaleźć mnóstwo inspiracji.

• Zorientuj się, czy możesz pomóc komuś w twojej okolicy w zakresie opieki nad kotem (spacer, zakupy, wizyta w lecznicy). Pamiętaj, by we wszystkim zachować odpowiednie zasady bezpieczeństwa i higieny.

• Zastanów się, czy i jak możesz wspomóc organizacje działające na rzecz zwierząt w twojej okolicy – przekazanie karmy, żwirku, pomoc zdalna (wirtualna adopcja, znalezienie domu itp.). Możliwe następstwa ekonomiczne pandemii, odbiją się również na fundacjach, schroniskach i stowarzyszeniach.

• Jeśli masz warunki – rozważ stworzenie domu tymczasowego dla zwierzęcia ze schroniska. Tego typu placówki są w tej chwili zamknięte dla odwiedzających, co ogranicza zwierzętom kontakt z ludźmi. Ma to szczególne znaczenie dla szczeniąt i kociąt w okresie socjalizacji, kiedy powinny dużo czasu spędzać na poznawaniu otoczenia i naukę funkcjonowania z człowiekiem. Dodatkowo obecność zwierzęcia w domu, może pozytywnie wpłynąć także na twoje samopoczucie.

Takie postępowanie może zmniejszyć ilość psów i kotów przebywających w schroniskach w okresie pandemii. Co za tym idzie – możliwe będzie ograniczenie personelu koniecznego do obsługi placówki i pomoże chronić zdrowie pracowników. Jeśli jesteś w stanie zaoferować tego typu pomoc – pamiętaj, aby wcześniej skontaktować się np. telefonicznie ze schroniskiem w celu omówienia szczegółów.

• The New Coronavirus and Companion Animals – Advice for WSAVA Members
• https://www.avma.org/resources-tools/animal-health-and-welfare/covid-19
• Zwierzęta domowe i lekarze weterynarii w obliczu epidemii COVID-19, lek. wet. Natalia Strokowska,  WeterynariaNews.pl.
• https://www.idexx.pl/pl/about-idexx/no-covid-19-cases-pets/
• Tips for Preventing Cat Behavior Problems during COVID-19 Isolation, Pam Johnson-Bennett
• https://www.oie.int/en/scientific-expertise/specific-information-and-recommendations/questions-and-answers-on-2019novel-coronavirus/
• https://www.livescience.com/cat-infected-covid-19-from-owner.html
• Coronavirus can infect cats — dogs, not so much, Smriti Mallapaty
• Susceptibility of ferrets, cats, dogs, and different domestic animals to SARS-coronavirus-2, Hualan Chen